Inter Rhône publiceerde op 25 maart 2025 een overzicht van de economische impact van de Rhônewijnen. Het afgelopen jaar 2024 was voor de Rhônewijnen een periode van uitzonderlijke contrasten: enerzijds een historisch lage productie, anderzijds een kwalitatief exceptioneel millésime dat wijnliefhebbers wereldwijd heeft verrast en verrukt.
De economische footprint van Rhônewijnen
De Rhônevallei vertegenwoordigt een cruciale economische sector binnen de Franse wijnbouw. Volgens de CERESCO-studie uitgevoerd in juli 2023 voor Inter Rhône, zorgen de Rhônewijngaarden voor maar liefst 45.000 banen in Frankrijk, waarvan ongeveer 19.000 directe, 3.400 indirecte en 23.000 geïnduceerde arbeidsplaatsen. Dit maakt de sector tot een onmisbare pijler in de regionale economie, vooral in tijden van toenemende economische uitdagingen.
Als tweede grootste AOC-wijnregio van Frankrijk, met 63.307 hectare wijngaarden, heeft de Rhônevallei in 2024 een totale productie van 2,2 miljoen hectoliter gerealiseerd. Dit vertegenwoordigt echter een dramatische daling van 11% ten opzichte van het voorgaande jaar (toen nog 2,43 miljoen hectoliter) en zelfs 17% onder het gemiddelde van de vijf voorgaande oogsten. Historisch gezien was 2024 de kleinste oogst in meer dan 40 jaar, een gegeven dat de gehele sector voor uitdagingen heeft gesteld.
Deze daling van meer dan 250.000 hectoliter heeft alle drie de wijnkleuren getroffen, waarbij rode wijn het beste standhoudt met een productie van 1,61 miljoen hectoliter (-10% ten opzichte van het voorgaande jaar), terwijl zowel rosé als witte wijn een daling van 12% kennen. De productieverhoudingen blijven grotendeels gelijk: 75% rode wijn, 13% rosé en 12% witte wijn.
Klimaatverandering: uitdagingen én kansen
De klimaatverandering heeft zich in 2024 gemanifesteerd als de meest significante uitdaging voor wijnbouwers in de Rhônevallei, met droogte en extreme temperaturen als voornaamste problemen. Tegelijkertijd heeft dit geleid tot een oogst van uitzonderlijke kwaliteit. Het millésime 2024 wordt beschreven als kwalitatief buitengewoon en zeer bevredigend: de lagere suikerrijkdom en een terugkeer naar latere oogstperiodes hebben gezorgd voor prachtige balans tussen fruit en frisheid, ondersteund door mooie zuurgraden.
De druivenrassen van de Rhône hebben in 2024 hun volle expressie gevonden: rijpe Grenache zonder overmatig alcoholgehalte en fijne, expressieve Syrah. De witte wijnen kenmerken zich door een levendige frisheid en bloemige tonen, terwijl de rosés hun volledige palet ontvouwen, van lichtere varianten perfect voor gezellige momenten tot rijkere, complexere types die uitstekend bij maaltijden passen. De rode wijnen bieden een complexe assemblage die tegelijkertijd zeer drinkbaar blijft. 2024 zal in het geheugen gegrift blijven als een uitzonderlijk millésime.
Als antwoord op de klimaatuitdagingen heeft Inter Rhône belangrijke initiatieven gelanceerd, zoals het VITILIENCE Vallée du Rhône-project, dat demonstratiemodellen ontwikkelt om klimaatadaptatiestrategieën in de wijnbouw te testen en te promoten. Deze modellen, actief in de zuidelijke Rhônevallei sinds 2024 en gepland voor de noordelijke Rhônevallei in 2025, combineren wijnbouw- en oenologische benaderingen om optimale aanpassingsstrategieën te identificeren.
De prioritaire acties omvatten diverse wijnbouwtechnieken zoals “droge strategieën” met bodembedekkers, geoptimaliseerde irrigatie en agroforestry, naast oenologische hefbomen zoals het beheer van rijpheid, alcoholreductie en temperatuurbeheer in de kelder. Het experimentele domein in Piolenc speelt hierbij een centrale rol als testlocatie.
Duurzaamheid als groeiende focus
Een opmerkelijke trend in 2024 is de toenemende focus op duurzaamheid binnen de Rhônewijnproductie. Het aandeel van de biologisch gecertificeerde productie is gestegen van 19% in 2023 naar 22% in 2024, terwijl de HVE-certificering (Haute Valeur Environnementale) toenam van 33% naar 37%. In totaal is nu 60% van de AOC-wijnoogst in de Rhône betrokken bij een milieubenadering.
Inter Rhône heeft vier prioritaire hefbomen geïdentificeerd om de koolstofvoetafdruk van de Rhônewijnbouw te verminderen: de ontwikkeling van bodembedekkers, het planten van heggen, het verminderen van het gewicht van flessen en het hergebruiken van flessen. Deze maatregelen weerspiegelen een groeiend bewustzijn binnen de sector van de noodzaak om duurzamer te produceren in het licht van de klimaatverandering.
Markttrends en exportontwikkelingen
In 2024 heeft de Rhônewijnexport zich gestabiliseerd op 796.746 hectoliter, na aanzienlijke dalingen in 2022 en 2023. De waarde daalde echter met 4% tot 509 miljoen euro, wat duidt op prijsdruk binnen de internationale markten.
De top 5 exportmarkten (België, Verenigd Koninkrijk, VS, Canada en Duitsland) vertonen over het algemeen een positieve volumetrend. Europese landen zoals België, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Zweden en Ierland laten groei zien die de verliezen in Zwitserland, Denemarken en Noorwegen compenseert. België blijft de belangrijkste afzetmarkt in volume met 149.041 hectoliter (+3%), hoewel de waarde met 3% daalde tot 58 miljoen euro.
Noord-Amerika toont een positieve ontwikkeling, met name dankzij een uitstekende december 2024 voor export naar de VS en een aanhoudende groei naar Canada, dat een historisch hoogtepunt bereikt. De Verenigde Staten blijven de eerste markt in waarde met 98 miljoen euro, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk (75 miljoen euro) en België.
De Aziatische markten vertonen daarentegen een sterke neerwaartse trend: China (-36% in volume en waarde) en Japan (-23% in volume, -26% in waarde) kennen forse dalingen. Buiten de top 10 markten zien we groei in Australië (+15%), Zuid-Korea (+22%), Brazilië (+64%), Polen (+28%) en de Verenigde Arabische Emiraten (+116%).
Diversificatie en innovatie in wijnstijlen
Een significante ontwikkeling in de Rhônewijnproductie is de geleidelijke toename van witte wijnen. Hoewel de verhoudingen tussen de wijnkleuren grotendeels stabiel blijven, is het aandeel witte wijnen aanzienlijk gegroeid, vooral tussen 2020 en 2021 (van 7% naar 8%) en daarna verder tot 12% in 2024. Deze evolutie bevestigt de groeiende interesse voor witte wijnen in de traditioneel door rode wijn gedomineerde Rhôneregio.
De Rhôneregio heeft ook twee onderscheidende profielen van rode wijnen ontwikkeld. Het eerste profiel biedt frisse, fruitige en smakelijke rode wijnen die perfect zijn voor aperitief of bij lichtere gerechten, vegetarische maaltijden, charcuterie, kaas of barbecue. Het tweede profiel presenteert complexere, gestructureerde en kruidige wijnen die beter passen bij maaltijden met sauzen, rood vlees, wild of geroosterde groenten. Deze diversificatie is een antwoord op de veranderende consumentenvoorkeuren en consumptiepatronen.
Daarnaast zien we een interessante ontwikkeling in de richting van mousserende wijnen. Een experimenteel programma werd vorig jaar gelanceerd door het Institut Rhodanien om optimale technieken te identificeren voor de productie van blanc de noir volgens de voorouderlijke methode, wat de diversificatie van het aanbod verder versterkt.
De adoptie van technologie: Artificiële Intelligentie
In 2025 wordt de begeleiding bij de integratie van Artificiële Intelligentie (AI) in het dagelijks werk van wijnproducenten een prioriteit. In een uitdagende context kunnen wijnbouwers en handelaren in AI oplossingen vinden ter ondersteuning van hun werk, zowel in de wijngaard als in de kelder en voor hun communicatie.
Een werkgroep bestaande uit leden van Inter Rhône, het Syndicat des Côtes du Rhône, de UMVR en het Institut Rhodanien werkt momenteel aan dit strategische instrument dat essentieel is geworden voor optimalisatie, anticipatie en innovatie in de sector. Het doel is om producenten te informeren, gerust te stellen en praktische inzichten te bieden, waardoor ze AI kunnen gebruiken om wijnproductie preciezer, efficiënter en duurzamer te maken.
Marketingstrategieën en consumententrends
Inter Rhône investeert aanzienlijk in promotie, met een collectief budget van 1,6 miljoen euro om de bekendheid van de Rhôneappellations en de regio als geheel te versterken. Het doel is om meer zichtbaarheid te krijgen bij professionals en meer te investeren in communicatie naar consumenten.
Geconfronteerd met een verjonging van de consumentenbasis, met volledig andere consumptiegewoonten dan voorgaande generaties en minder natuurlijke binding met het product, verdubbelen de handelaren en wijnbouwers van de Rhône AOC’s hun inspanningen om deze nieuwe consumenten te bereiken, zowel thuis als door hen in hun bedrijven te verwelkomen.
Een belangrijke ontwikkeling is de focus op oenotoerisme, met de lancering van een nieuwe strategie in 2024 rond de professionalisering van ontvangst, nauwere partnerschappen met lokale, regionale en nationale toerisme-experts, en het in scène zetten van de Rhônevallei-ervaring. In 2025 wordt dit uitgerold onder de nieuwe overkoepelende slogan “Les Escales Généreuses”, die thematisch of per AOC en/of gebied zal worden toegepast.
De aanwezigheid van Rhôneappellations op de grootste internationale vakbeurzen wordt in 2025 geïntensiveerd. Na Wine Paris, Prowein en Découvertes en Vallée du Rhône zal de interprofessionele organisatie van 6 tot 9 april voor het eerst deelnemen aan Vinitaly, een Europese ontmoeting die onmisbaar is geworden voor de sector, voordat ze eind mei deelneemt aan Vinexpo Asia in Singapore.
Adaptatie en veerkracht in uitdagende tijden
Het jaar 2024 was voor de Rhônewijnen een periode van significante uitdagingen, maar ook van opmerkelijke aanpassingen en innovaties. Ondanks de historisch lage productie heeft de sector veerkracht getoond door een kwalitatief uitzonderlijk millésime te produceren en zich actief aan te passen aan klimaatverandering, veranderende consumentenvoorkeuren en nieuwe technologische mogelijkheden.
De toenemende focus op duurzaamheid, de diversificatie van wijnstijlen, de strategische exportaanpak en de integratie van nieuwe technologieën zoals AI positioneren de Rhônevallei als een wijnregio die niet alleen rijke tradities koestert, maar ook actief innoveert om relevant te blijven in een snel veranderende wereld.
Met 60% van de productie die nu betrokken is bij een milieubenadering, een groeiend aandeel witte wijnen, en gerichte marketingstrategieën om nieuwe consumentengeneraties te bereiken, toont de Rhônewijnbouw dat het behendig navigeert tussen behoud van erfgoed en toekomstgerichte innovatie. Dit maakt de regio tot een fascinerend studieobject voor de wijze waarop traditionele wijnbouwgebieden zich aanpassen aan de uitdagingen van de 21e eeuw.
De lessen uit 2024 zullen ongetwijfeld van grote waarde zijn voor de verdere ontwikkeling van deze iconische wijnregio, terwijl ze haar reis voortzet naar een duurzamere, diversere en meer veerkrachtige toekomst.
Reactie plaatsen
Reacties